Tuvalet Eğitimi

Tuvalet eğitimi çocuğun, bir başkasının yardımına ve hatırlatmasına ihtiyaç duymadan, kendi başına yapabileceği bir beceriyi kazanması olarak tanımlanabilir.

Bebek bakımında en fazla sabır ve özveri tuvalet eğitiminde gereklidir. 18 ile 30 ay arasında çoğu bebek tuvalet eğitimini almaya hazır hale geliyor. Genelde bebekler 2 yaş sonunda dışkılarını, 3 yaş sonunda da çişlerini tutmayı öğreniyorlar. Bazı çocuklar 4 yaşına kadar bu beceriyi kazanamayabiliyorlar. Çoğunlukla kız çocukları erkek çocuklarından daha önce mesane ve bağırsak kaslarını kontrol etmeyi öğreniyorlar.

Çocuğun tuvalet eğitimine hazır olduğunu gösteren belirtiler

  • Çocuğun bu işin tuvalete yapılması gerektiğiyle ilgili sosyal bir farkındalığı kazanmış olması,
  • Tuvaleti geldiğinde farkına varabiliyor olması. Henüz konuşmaya başlamamış olsa bile bunu işaretle anlatabiliyor olması,
  • Bazı basit isteklerinizi yerine getirebiliyor olması,
  • Gün boyunca alt bezinin en az iki saat kuru kalabiliyor olması,
  • Kısa bir uykudan sonra alt bezinin kuru kalabiliyor olması,
  • Bağırsak faaliyetlerinin düzenli hale gelmesi ve daha önceden tahmin edilebiliyor olması. (Bazı çocuklar günde 2-3 kez, bazıları ise 2-3 günde bir kez kaka yaparlar. Burada önemli olan bu aralıkların düzenli olarak tekrarlanması ve daha önceden tahmin edilebilir düzeye gelmesidir).
  • Alt bezi ıslandığında rahatsız olması,
  • Lazımlık veya oturağına ilgi gösteriyor olması,
  • İç çamaşırı giymek istiyor olması.

Bebeğiniz, yukarıda sayılan maddelerin büyük çoğunluğunu yerine getirebiliyorsa, tuvalet eğitimine hazır olduğu söylenebilir. Aksi halde tuvalet eğitiminde birçok güçlüklerle karşılaşılabiliyor. Eğitime çok erken ve çok geç başlamanın bazı psikolojik etkileri olabilir. Çok erken başlamak ileride çocukta uygunsuz dışkılama problemlerine; çok geç başlamak da özgüven ve bağımsızlık becerilerinin gelişiminin engellenmesine neden olabilir.

Tuvalet Eğitiminin Yanlışlar

  • Zamanından önce başlamak
  • Uygun olmayan zamanda başlamak
  • Cezalar vermek
  • Korkutmak

Tuvalet eğitimine başlamak için öneriler

Çocuğun tuvalet eğitimine başlamadan önce aşağıdaki önerileri mutlaka dikkate alın.

Çocuğunuzun boyuna uygun lazımlık ya da klozete uygulanabilir oturma yeri alın. Burada en önemli özellik, çocuğun otururken ayaklarının yere değmesidir. Bu durumda bağırsak hareketleri başlayınca, yerden destek alabilecek ve olası korkularına karşı güven duygusu gelişecektir. Bu konuda resimli bir kitap çok işinize yarayabilir.

  • Tuvalet eğitimi süresince belirli bir rutin oluşturun. Bu, kahvaltıdan ve akşam yemeğinden sonra giyinmeyi ve ellerini yıkamayı öğretin.
  • Eğitime başlama aşamasında öncelikle çocuğunuza, sıkıştığı zaman lazımlığı kullanması konusunda cesaret verin. Ne zaman isterse sizden yardım alabileceği konusunda da emin olmasını sağlayın. Ara ara alt bezini çıkararak külotla dolaşmasına izin verin. Bu sırada lazımlık gözünün önünde olsun, ona ne zaman isterse oturabileceğini söyleyin ve bunu sık sık hatırlatın.
  • Tuvalet eğitimi süresince belirli bir rutin oluşturun. Bu, kahvaltıdan ve akşam yemeğinden sonra, banyodan önce ya da bağırsak hareketlerinin başladığı herhangi bir zaman olabilir. Buradaki amaç, bebeğin lazımlığa alışması, onu günlük rutinin bir parçası olarak görmeye başlamasıdır.
  • Her çocuk tuvalet eğitimi sürecinde ara ara altına kaçıracaktır. Ona kızmayın, cezalandırmayın. Kaslarını kullanmayı öğrenirken bu durum olağandır ve biraz zaman alabilir. Tuvaletini altına yapması durumunda altını temizlerken, bir dahaki sefere ona lazımlığı ya da tuvaleti kullanmasını hatırlatın.
  • Çocuğa tuvaletinin nereye gideceğini anlatın. Bezine ya da külotuna kaka yaptığı zaman, onu lazımlığa oturtun, bezi onun gözü önünde lazımlık içine boşaltın.
  • Tuvalet uygun şekilde kullanıldığında başlarda şeker vermek gibi ufak ödüllendirmeler işe yarayabilir. Takdir ettiğinizi gösteren bir gülümsemeye de çocuğunuzun ihtiyacı olacaktır.

AYBEBE OKUL ÖNCESİ EĞİTİM  KURUMLARI
REHBERLİK BİRİMİ